خداوند در سوره توبه می فرماید: "الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُمْ مِنْ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمُنْكَرِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ" معروف چیست؟ بالاترین معروف، ولایت است."وَيَقْبِضُونَ أَيْدِيَهُمْ نَسُوا اللَّهَ فَنَسِيَهُمْ إِنَّ الْمُنَافِقِينَ هُمُ الْفَاسِقُونَ" اینان نهی از معروف می کنند. خدا را فراموش کرده اند و خدا نیز آنان را فراموش کرده است. اگر انسان کمی بیاندیشد و کمی علم خواندن زبان عربی را داشته باشد، متوجه می شود که مفهوم خدا در این آیه، مفهوم خدای ذات نیست. مگر می توان گفت خدای ذات چیزی را فراموش می کند؟!

 

منافقان کسانی هستند که به استاد معنوی برخورد می کنند ولی او را قبول نمی کنند و ترکش می کنند. آنان بعد از ترک کردن ایشان نیز ساکت نمی مانند و خرابکاری می کنند. این افراد نماد شیطانند. شیطان، کسی بود که آدم را به عنوان استاد معنوی قبول نداشت و سوگند خورد که همه (جز مخلَصین) را اغوا نماید. او افراد مخلِص را نیز پایین می کشد. مخلِص، آداب شرعی را رعایت می کند و در مرتبه پایین قرار دارد اما مخلَص، عالم ولایت را تایید می کند و در عالم بالا قرار دارد. کسی که به مربی الهی و انسان کامل برخورد کند و او را قبول نكند، تکذیبش نمايد و برود، منافق است و در مقابل معروف می ایستد؛ "يَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ".

 

این افراد خدای روی زمین (اله) را فراموش کرده اند و "اله" نيز آنان را فراموش می کند. از ائمه (ع) پرسیدند: "بدترین عذاب خداوند برای بنده اش چیست؟ در پاسخ فرمودند: بدترین عذاب، گرفتن حال و هوای عبادت و مناجات از انسان است.